रामदास जगताप ( Ramdas Jagtap )


उपजिल्हाधिकारी, PMRDA,पुणे.

गाव नमुना नं.७/१२ शी संबंधित नोंदणीकृत दस्ताचे नोंदणी करताना दुय्यम निबंधक यांनी घ्यावयाची काळजी बाबत


विषय – गाव नमुना नं.७/१२ शी संबंधित नोंदणीकृत दस्ताचे नोंदणी 

    करताना दुय्यम  निबंधक यांनी घ्यावयाची काळजी बाबत .

             दुय्यम निबंधक कार्यालयातील दस्त नोंदणी व गाव नमुना ७/१२ वरील हक्क हस्तांतराचे बदल दर्शविण्यासाठी घेणेत येणारे फेरफार यांची सांगड घालण्यात आलेली आहे . त्यामुळे शेत जमीन अथवा बिनशेती क्षेत्राचे मालकी हक्काचे अथवा अन्य हक्काचे बदल करण्यासाठी दस्त नोंदणी करताना हक्काचे हस्तांतर करून देणाराचे नाव ७/१२ वरून घेतले जाते व दस्त नोंदणी नंतर अश्या नोंदणीकृत दस्ताची माहिती थेट तलाठी लॉगीन ला ऑनलाईन पद्धतीने पाठवली जाते . परंतु या अनेकवेळा ही प्रक्रिया व त्यातील अचूक कामाचे महत्व विचारात न घेता दुयाम निबंधक स्थरावार दस्त नोंदणी  केली जाते त्यामुळे अनेक वेळा तलाठी , मंडळ अधिकारी स्थरावर खातेदारांचे समवेत वादावादीचे प्रसंग उद्भवतात तसेच दिवाणी , फौजदारी व महसुली दावे व तंटे निर्माण होतात .

       आज अखेर गाव नमुना नं७/१२ शी संबंधित १) खरेदीपत्र , २)बक्षीसपात्र , ३) गहाणखत व ४) हक्कासोडपत्र फक्त या चारच मुख्य दस्तांची नोंदणी  दुय्यम निबंधक यांचेस्थरावर ऑनलाईन पद्धतीने केली जाते . लवकरच त्यामध्ये १) आदलाबदली दस्त , २) वाटणीपत्र , ३) भाडेपट्टा ( लीज ) व ४) विक्री प्रमाणपत्र या दस्तांची भरपडणार आहे .

*खरेदीखताचे प्रकार
1.संपुर्ण क्षेत्राचे खरेदीखत वैयक्तिक खात्यावरील संपूर्ण क्षेत्राची दस्त नोंदणी
2.पैकी क्षेत्राचे खरेदीखत - वैयक्तिक खात्यावरील अंशतः क्षेत्राची दस्त नोंदणी

          तसेच मालमत्ता हस्तांतरण कायदयाप्रमाणे अविभाज्य हिस्स्याचे खरेदीपत्र खालील दोन प्रकारची खरेदीखतांची प्रकार ई फेरफार प्रणालीत समाविष्ट केले आहेत .
3. अविभाज्य हिश्याचे ( पुर्णत:) क्षेत्राचे खरेदी या प्रकारामध्ये सामाईक किंवा संयुक्त खात्यातील सहहिस्सेधारक (खरेदी देणार) ७/१२ वरील आपल्या अविभाज्य हिस्स्याचे संपूर्ण क्षेत्र विक्री करतो उदा. पाच नावापैकी जी व्यक्ती त्यांच्या हिश्यातील पुर्ण:  जमीन विक्री करतो  त्यांनतर गाव दप्तरी अंमल देताना खरेदी घेणार यांचे नावे वेगळे खाते तयार न होता व स्वतंत्र नाव सात बारा मध्ये दाखल न होता,  खरेदी देणार यांची नावाला कंस करून  त्याच खात्यात खरेदी घेणार  यांचे नाव समविष्ट केले जाते .
4. अविभाज्य हिश्याचे (अशंत) क्षेत्राचे खरेदी या प्रकारामध्ये सामाईक किंवा संयुक्त खात्यातील सहहिस्सेधारक (खरेदी देणार) ७/१२ वरील आपल्या अविभाज्य हिस्स्याचे काही क्षेत्र ( अंशतः) विक्री करतो उदा. पाच नावापैकी जी व्यक्ती त्यांच्या हिश्यातील अंशतः जमीन विक्री करतो  त्यांनतर गाव दप्तरी अंमल देताना खरेदी घेणार यांचे नावे वेगळे खाते तयार न होता व स्वतंत्र नाव सात बारा मध्ये दाखल न होता,  खरेदी देणार यांची नावाला कंसन करता  त्याच खात्यात खरेदी घेणार  यांचे नाव समविष्ट केले जाते .

 कोणत्याही परिस्थितीत वैयक्तिक खात्यातून जमीन विक्री  अथवा सामाईक / संयुक्त खात्यातील सर्व सह हिस्सेधारक जमीन विक्री करत असतील त्यावेळी अविभाज्य हिस्स्याचे खरेदीपत्र  हा पर्याय वापरू नये .
दस्त करून देणार व दस्त करून घेणार यांचे चालू संगणकीकृत ७/१२ व खाते उतारे तसेच आधार कार्डची छायाप्रत दस्तामध्ये समाविष्ट करून ते दस्ताचा भाग करावीत .
आधारकार्ड पडताळणी युआयडी आज्ञावलीत खात्री करावी.
* आज ही अनेक दुय्यम निबंधक कार्यालयात ही खरेदी घेणार यांचे नाव हे पहिले नाव , मधले नाव व आडनाव , या रकान्यात खरेदी घेणारांचा तपशील भरत नाहीत.
*खरेदी घेणार यांचे नावे  त्याच गावात  खाते असलेबाबत दुय्यम निबंधक खात्री न करताच TKN
   नंबर टाकून दस्त नोंदणी करतात .
*दुय्यम निबंधक  कार्यालयाकडुन जमीन चा खरेदीदस्त  केल्याने  शर्तभंग होणार यांची खात्री केली जात नाही .  तशी आपण खात्री करावी अथवा वर्ग 2 ची भूधारणा असलेल्या ७/१२ ची दस्त नोंदणी  स्कीप पर्याय ( skip ) वापरून  दस्त नोंदणी करु नये.

 आपला

रामदास जगताप
राज्य समन्वयक , ई फेरफार प्रकल्प

Comments

  1. नमस्कार सर, दुय्यम निबंधक कार्यालयात दस्त नोंदणी करतांना लिहुन घेणार यांचे त्याच गावात खाते असतांना खाते उतारा सोबत आणत नाही आणि त्या गावात खाते नाही असे सांगतात.
    त्यामुळे TKN टाकावे लागते..
    याबाबत मार्गदर्शन होणेस विनंती.

    ReplyDelete
  2. नमस्कार सर, दस्तामध्ये जर १ पेक्षा जास्त मिळकत असल्यास लिहुन देणार व घेणार हे वारंवार समाविष्ट करावे लागतात यामुळे दस्तऐवज नोंदणीस फार विलंब लागतो कृपया यावर काही ऊपाय सांगावा

    ReplyDelete
  3. सर नमस्कार, हक्कसोड दस्तऐवज मध्ये इतर हक्कात बहिणीची नावे आहेत आणि ते दस्तामध्ये लिहून देणार मध्ये घेतली आहेत तर ते ऑनलाइन मुटेशन मध्ये कसे करायचे कृपया मार्गदर्शन करावे ही विनंती

    ReplyDelete
    Replies
    1. बहाणींना मान्यता देणार म्हणून घ्यावे

      Delete

Archive

Contact Form

Send